Dat werd woensdagochtend duidelijk in een ingelaste universiteitsraadvergadering. In een presentatie liet het college van bestuur zien welke maatregelen er op korte- en op lange termijn voor moeten zorgen dat de UT op financieel vlak niet kopje onder gaat. In het gunstige scenario verdwijnt er 250fte de komende jaren, waarvan zeventig procent ondersteunend personeel en dertig procent wetenschappelijk personeel. In het slechtste geval verdwijnt er meer dan 500fte.
Drie scenario's
In totaal schetste het CvB drie scenario’s voor de middellange termijn. Het gunstigste geval – of minst slechte – is gebaseerd op het Spring Memorandum. Het scenario gaat uit van gelijkblijvende instroom, met een studentenpopulatie van circa 10.500 in 2026. In dat geval verdwijnen er pakweg 250fte om structureel 25 miljoen euro te besparen. Dat scenario moet eind 2026 bereikt zijn. Het tweede scenario kent een vergelijkbare achtergrond, maar houdt rekening met de financiële effecten uit het hoofdlijnenakkoord, zoals het vervallen van de sectorplannen. Het tweede scenario moet een structurele besparing van zo’n 36 miljoen euro opleveren, door afscheid te nemen van zo’n 350fte.
Het zwartste scenario neemt ook extra financiële tegenvallers mee, zoals de afschrikwekkende werking van de terugkeer van de langstudeerboete en een lagere instroom van (internationale) studenten. In dat geval verdwijnt 400 tot 500fte, wat betekent dat meer dan 500 mensen – niet iedereen werkt fulltime – de UT gaan verlaten. Die besparing moet 40 tot 45 miljoen euro opleveren tot 2029 en gaat uit van een studentenpopulatie van 9.000.
Crisisteam
De UT tuigt een crisisteam ‘No time to waste’ op. Daarnaast is het plan dat er na de zomer een programmamanager organisatiewijzigingen komt. Want, zo liet het CvB weten aan de universiteitsraad: er is nu formeel sprake van een organisatiewijziging. Mogelijk gaan er reorganisaties volgen.
Het college van bestuur grijpt ook per direct in. Het betekent het einde van Studentjobs – studentassistenten en studentoproepkrachten. Daarnaast komt er een stop op externe inhuur, een vacaturestop op de eerste geldstroom – ook promovendi en postdocs. Het internationaal reizen op de eerste geldstroom mag ook niet meer, evenals projecten starten met co-financiering zonder dat er sprake is van een sluitend financieringsplan.
Die acute maatregelen moeten volgens het college van bestuur op korte termijn zorgen voor een kostenbesparing van 30 miljoen euro. Ze zijn tijdelijk van aard en uitzonderingen zijn mogelijk - na goedkeuring van directeur dan wel faculteitsbestuur, stelde het college van bestuur.
Gevolgen voor onderwijs
In de presentatie gaf het college van bestuur ook inzicht in de gevolgen van de financiële maatregelen voor onderwijs, waaronder het stoppen met studentassistenten. Dat is een proces dat niet over één nacht ijs gaat, liet rector Tom Veldkamp weten. Wat de UT op korte termijn van plan is, is om de overheadskosten in faculteiten te drukken, een budget per opleiding én een specifiek onderwijsbudget per faculteit te introduceren.
Concrete interventies zijn een inflatiecorrectie voor het collegegeld voor de masteropleidingen; die worden 10 procent duurder. Het aantal toetsmomenten wordt teruggedrongen en de UT gaat een minimumaantal studenten per vak hanteren. Dat moet zorgen voor 10 procent minder ondersteunend personeel (150 fte), 4 procent minder wetenschappelijk personeel (90 fte) en 70 procent minder onderwijsassistenten (93 fte). Op de middellange termijn wil de UT onder andere stoppen met het ontwikkelen van nieuwe opleidingen (‘de opstartkosten zijn te hoog’), bestaande opleidingen herontwerpen en minder tracks en minoren aanbieden.
Hoe ziet het financiële plaatje eruit?
Volgens het eerste scenario moet de UT dit jaar 12 miljoen euro besparen, oplopend tot 25,8 miljoen euro in 2025 en boven de 30 miljoen euro per jaar vanaf 2026. In het tweede scenario zou er vanaf 2026 nog eens een extra bezuinigingsslag van 11,3 miljoen euro per jaar bijkomen. Het derde scenario gaat uit van extra nadelige gevolgen van het hoofdlijnenakkoord. Daarvoor houdt de UT rekening met een extra bezuinigingspost van 10 miljoen euro vanaf 2029. De UT zou volgens dit zwartste scenario in 2029 dus 57 miljoen euro moeten bezuinigen.
Organisatiewijziging
Omdat het college van bestuur vanochtend een formele organisatiewijziging afkondigde, moeten eenheden (faculteiten en diensten) de komende maanden aan de slag met een strategisch personeelsplan. Onduidelijk bleef of het moet gaan om een zogeheten organisatiewijziging type 2 (geen reorganisatie of gedwongen ontslagen, maar wel het anders inrichten van de organisatie), of dat er ook faculteiten of diensten zijn die moeten gaan reorganiseren (dus wel met ‘ingrijpende rechtspositionele gevolgen’, oftewel ontslagen).
De universiteitsraad was in ieder geval zeer verbolgen over de procedurele gang van zaken en het gebrek aan informatie vanuit het college van bestuur. Begin oktober wil de raad meer inzicht hebben over de personeelsplannen van de faculteiten en diensten.
